Dijital baskının ulaştığı kalite ve baskı kapasitesi, eğitim ve kültür yayıncılığında geleneksel baskıdan aldığı payı arttırıyor. Mevcut dijital pazarlama ve satış olanaklarıyla birlikte değerlendirildiğinde kitap yayıncılığında depolama ihtiyacının büyük bölümünden kurtulmak mümkün.
Kitap basımında dijital baskının kullanımı giderek artıyor. Kitap basımına yönelik yüksek kapasiteli dijital baskı sistemlerine yönelik kurulumların pandemide de devam etmesi bunun en canlı kanıtı. Bu yatırımları tetikleyen birçok etmen var. Yayınevleri tarafından bakıldığında öncelikle ne kadar satılacağı tahmin edilemeyen kitaplar için stok ve depolama ve bununla bağlantılı nakliye yükünden kurtulma imkânı sunmasını belirtebiliriz. Herhangi bir nedenle satılmayan kitapların üretim maliyetlerine depolama maliyetlerinin de eklenmesi yayınevleri için büyük mali yük oluşturabiliyor. Bu da dijital baskıyı tercih etmelerini teşvik ediyor.
Yayınevi ya da matbaanın müşterileri bazı kitapları zaten az sayıda bastırmak isteyebiliyorlar; bunlar kişisel yayınlar veya üniversite öğrencileri için eğitim yayınları olabiliyor. Dijital baskı ofsetteki hazırlık aşamalarından ve düşük tirajlarda bu süreçlerin maliyetlerinden kurtulma avantajını sunuyor.
Ayrıca dijital baskıda baskı işinin tamamı bitene kadar, ek bir maliyet gerekmeksizin düzeltme ve değişiklik yapma fırsatı var. Maliyet farkı nedeniyle, müşteri renk seçiminde de ofsete göre daha özgür davranabiliyor. Müşteri ofset baskıdaki gibi baskı adedine göre bedeli çok değişmeyen bir işlemler sürecinin tamamının değil, sadece ihtiyacı kadar bastırdığı kitabın bedelini ödüyor.
Dijital baskı yayıncıların gündeminde
5. Ulusal Yayın Kongresi Kongre Kitabı, Akademik ve Üniversite Yayıncılığı Komisyon Raporu’nda, ‘Akademik Yayıncılıkta Dijital Gelişmelerin Etkisi” başlığı altında şu ifadelere yer veriliyor:
“Bugün tüm dünyada akademik yayıncılık şekil değiştirmektedir. Kitapların yanına görsel malzemeler eklenmekte, kitaplar adına web siteleri oluşturulmakta ve kitap okurlarının bu sitelere ücretsiz girip öğrenmeye yardımcı ve açıklayıcı malzemeleri bulmaları sağlanmaktadır. Bu gelişmelere ayak uyduran bazı yayınevleri, mevcut dijital baskı teknolojisi sayesinde sınıfın ihtiyacına göre kitap hazırlayıp öğretim görevlisinin isteği doğrultusunda hazır olan bölümleri biraraya getirme, uygulama ve soru ekleme gibi değişiklikler ile dersi verenin isteğine ve sınıfın ihtiyacına göre sunabilmektedirler. Ülkemizdeki yayınevleri de bu teknolojiler üzerine çalışmaya başlamış bulunmaktadır. Bunun yanı sıra serbest piyasadaki rekabet şartlarında ders kitapları ve diğer öğretim malzemelerinin gelişimi de hızla devam etmektedir. Dijital yayıncılıktaki gelişmeler, görme engelli öğrencilerin de yararlanabileceği özellikte akademik yayınların makul fiyatlarla piyasaya sürülmesine olanak sağlayabilmektedir.” (Kaynak: http://turkyaybir.org.tr/yayinlar/5-ulusal-yayin-kongresi-kitabi/#.X0ddOMgzbIU
Kişiye özel yayıncılık: Z kuşağı potansiyel vadediyor
Geleneksel yöntemlerle ister bir adet ister bin adet olsun binlerce liraya mal olabilen kitap üretimi, dijital baskı ile demokratikleşti. Dijital baskı merkezlerinin sosyal medyadaki duyuruları altındaki sorular, bunun somut kanıtı. Sevgiliye hediye, doğum günü hediyesi olarak kitabını bir adet ya da birkaç adet bastırmak isteyenler fiyat öğrenmeye çalışıyorlar. Bu sorulardan, piyasada çok farklı fiyatlar verildiğini de görmüş oluyoruz. Kişisel yayıncılık potansiyelini oluşturan yazarların yaş sınırı da yok gibi… Dijital devrim çağında doğan Z kuşağı kitap bastırmaya çok daha hevesli. Kitap bastırma deneyimine ilişkin bir Youtube videosu altındaki yorumunda on yaşındaki bir çocuk kitap yazmaya başladığını anlatıyor. On üç yaşındaki bir diğeri, birçok kitabı olduğunu, para biriktirdiğini söylüyor. Facebook’ta on bir yaşındaki bir kız çocuğu, bir dijital baskı merkezinin sayfasında fiyatla ilgili sorusunu sormadan önce, “Bu altıncı kitabım olacak” diyor. Kişisel yayıncılık anlamında, kitap pazarının bütünü içinde pastada büyük bir dilimden söz ediyor olmasak da doğru ve etkili bilgilendirme ile potansiyel vadeden bir pazar gelişmeye devam ediyor.
Depolar boşalabilir
Dijital baskı teknolojilerinin gelişimi devam ediyor. Günümüzde birkaç teknoloji şirketinin dijital baskı makinelerinin renkli baskı kapasiteleri aylık yüz milyonlarca sayfaya ulaştı ve bu yüksek hızlar, etkin bir pazarlama ile dijital baskıyı tercih eden yayıncıların depolarını şimdiden büyük ölçüde boşaltabilecekleri anlamına geliyor. Önceki sayılarımızda kitap basımına yönelik yeni yüksek hacimli dijital baskı makineleri kurulumlarına yer vermiştik. İlerleyen sayfalarımızda yayınevi ve dijital baskı merkezlerinden yetkililerin kitap basımının mevcut durumu ve potansiyeline ilişkin görüşlerine yer veriyoruz.